Wat vraag je nu eigenlijk? Over vragen stellen bij teksten – vaktijdschrift Fons

Voor editie 14 van vaktijdschrift Fons schreef leerkracht Gino Bombeke een artikel over vragen stellen bij teksten. De titel sprak me onmiddellijk aan omdat we als taalleerkrachten vaak aan de slag gaan met geschreven bronnen in de les. Het is dan ook belangrijk dat we bij deze geschreven materialen de juiste vragen stellen aan leerlingen. De tips in het artikel kunnen dus van pas komen tijdens stagelessen, maar ook in het werkveld. 

 

In het artikel worden zeven tips meegegeven met daarbij ook enkele praktijktips. 

Allereerst wordt aangehaald dat goede vragen de nieuwsgierigheid van leerlingen opwekken. Een goed startpunt hierbij is gebruik maken van echte cases, problemen of situatieschetsen. Ook vragen rond technologische, historische en populairwetenschappelijke onderwerpen zullen makkelijker interesse opwekken. 

De tweede tip geeft aan dat goede vragen niet beantwoord kunnen worden door een stukje uit de tekst te kopiëren. Hiermee wordt bedoeld dat je geen vragen moet stellen waarbij leerlingen het antwoord letterlijk in de tekst kunnen vinden. Ze moeten daarvoor de tekst immers niet begrepen hebben. Vragen met waarom, welk en hoekunnen helpen om diepgaande vragen te stellen. 

Een derde tip geeft mee dat leerlingen informatie uit meerdere teksten kunnen samenbrengen wanneer ze goede vragen voorgeschoteld krijgen. Door hen twee artikels met verschillende aspecten van een onderwerp te laten lezen, kunnen ze aan de slag met een schema en in duo’s.

De vierde tip van het artikel is dat goede vragen voor de bron komen. Belangrijk hierbij is om de leerlingen eerst de vragen te laten lezen alvorens de tekst zelf te lezen. Hierdoor zullen ze een concreet leesdoel krijgen, wat het lezen functioneel maakt. 

Tip vijf vertelt dat goede vragen interactie uitlokken, zowel tussen leerlingen onderling als tussen de leerkracht en de klas. Hierbij staat naast de inhoud van de tekst ook de opbouw centraal. 

Goede vragen moeten duidelijk en helder geformuleerd zijn is tip zes. Denk hierbij aan het niveau van de leerlingen en speel in op hun reacties. 

De zevende en laatste tip, tot slot, haalt aan dat goede vragen tekstonafhankelijk moeten zijn. Breder geformuleerde vragen zijn hierbij boeiend. 

 

Bombeke legt nogmaals de nadruk op variatie in vraagsoorten. Dit werkt motiverend en zet leerlingen aan tot nadenken. Stellingen, citaten en keuzevragen zijn hierbij mogelijk. De manier van vraagstelling moet ook aansluiten bij vragen die gesteld worden op evaluatiemomenten. 

 

Ik ben na het lezen van het artikel heel wat wijzer geworden. Enkele tips, zoals het doornemen van de vragen alvorens het lezen van de tekst en werkelijkheidsnabij werken, paste ik reeds toe op stage. Dit werkte goed en ga ik zeker blijven toepassen. Heel wat andere tips kwam ik echter nog niet eerder tegen. Ik ben blij dat ik het artikel gelezen heb en ik neem de tips zeker mee naar de klaspraktijk. 

 

Tot snel en hou je blik open!

 

Yanthe

 

Bronvermelding

Bombeke, G. (2021, mei-juni). Wat vraag je nu eigenlijk? Over vragen stellen bij teksten.Opgehaald van Tijdschrift Fons: https://frisonderwijsnederlands.files.wordpress.com/2021/05/fons_6_4_bombeke.pdf