Lezing Circle of Life - Lieve Blancquaert

Gisteren ging ik naar een lezing van Lieve Blancquaert over ‘Circle of Life’. Al vele jaren ben ik gefascineerd door haar reizen en verhalen. Het boek Birth Day kocht ik enkele jaren geleden aan en wordt regelmatig gelezen. De serie keek ik in een mum van tijd uit, en ook van Wedding Day en Last Days pikte ik geregeld een aflevering mee. Ondanks de achtergrondkennis die ik had, was ik erg benieuwd naar de lezing en of deze mij op cultureel vlak zou kunnen verrijken. Dit laatste was zeker het geval.

 

Lieve Blancquaert neemt je mee doorheen de vele reizen die ze maakte, en de bijzonderheden die ze daarbij tegenkwam. Haar verhaal begint bij Birth Day en bouwt stilaan verder langs Wedding Day om te eindigen bij Last Days. Aan de hand van korte video’s en foto’s zet ze haar verhalen kracht bij. 

 

Een eerste verhaal dat me sterk is bijgebleven, gaat over een Indiase vrouw die van een meisjestweeling beviel. Ze had nu vijf dochters. Wanneer Lieve Blancquaert haar proficiat wenste, zei de vrouw meteen dat het rampzalig was dat het ‘weer’ meisjes waren. Ze vertelde dat haar dochters op hun 12 à 13 jaar uitgehuwelijkt zouden worden en bij hun schoonouders gingen inwonen. Vanaf dat moment zouden ze hun dochters voorgoed kwijt zijn, en alleen achterblijven zonder dat iemand voor hen zorgt. Daarbovenop zullen ze in de toekomst vijf bruidsschatten moeten betalen aan de toekomstige schoonfamilies. Omdat ze geen zoon hebben, komt geen enkele bruidsschat hen toe, en zouden ze ook nooit een schoondochter in hun familie kunnen opnemen. 

Bij het horen van dit verhaal en de manier waarop Lieve Blancquaert hierover vertelde, begon ik al snel te vergelijken met België. Bij ons heeft het geslacht niet zo’n grote impact. De vrouwenrechten zijn hier sterk in vergelijking met vele andere landen. Vrouwen kunnen hier zelfstandig een leven opbouwen, verder studeren etc.. Het contrast met dit verhaal is groot, en dit kwam toch wel even binnen. 

 

Lieve Blancquaert maakte ons ook attent op de omgang met het lichaam van overledenen in andere culturen. Bij de Toraja’s in Sulawesi worden de lichamen gedurende enkele jaren in een open kist in huis bewaard, vaak ook gewikkeld in mooie doeken. De inwonenden praten dan met de overledenen, tot deze na lange tijd begraven worden. Dit vond ik een heel opmerkzaam gegeven. Ik kan me niet inbeelden dat wij dit hier zouden doen, aangezien het zien en aanraken van een overleden lichaam vaak al wat taboe is. Toch vind ik het op zich een mooi idee, en interessant om van dichterbij te bekijken.

Het gebruik van doeken is ook iets wat ik in vele verhalen zag terug komen. Reeds bij het begin van het leven worden pasgeborenen in doeken gewikkeld. Tijdens mijn buitenlandse stage in Malawi het afgelopen jaar, kon ik dit in levende lijve ondervinden. Ook hier werd iedere pasgeboren baby in een doek gewikkeld dat hun mama had meegebracht. Op die manier konden ze hun kindje makkelijk herkennen. In bepaalde culturen trouwen vrouwen onder doeken, maar ook bij het overlijden spelen deze een grote rol. Vele culturen wikkelen hun overledenen in doeken om respectvol met het lichaam om te gaan. Ook dit is iets wat wij in België niet zien terugkomen; alweer een groot cultureel verschil. 

 

Door deze boeiende lezing ben ik tot veel nieuwe inzichten gekomen. Lieve Blancquaert slaagt erin je op een andere manier naar de wereld te doen kijken en hierbij los te komen van de eigen leefwereld. Door heel concrete anekdotes en verhalen heb je het gevoel mee in het moment van de reis te zitten. Als luisteraar hang je als het ware aan haar lippen en het beeldmateriaal is een grote meerwaarde. Ik raad iedereen aan om deze lezing bij te wonen, voorkennis of niet! 

Tot snel en hou je blik open!

Yanthe

Toegangsbewijs: